Burun estetiği ameliyatı sonrasında burnun final şeklini alması birkaç yılı alır. Burun estetiği hazırlık sürecinde doktorunuz sizi iyileşmenin bir “süreç” olduğu konusunda bilgilendirecektir. Çoğu doktor bu cümlenin ameliyat sonrası süreci anlatmaya yettiğini, çoğu hasta da söylenileni anladığını düşünür.
Ancak gerçek hayatta durum tam olarak böyle değildir. Burun estetiği ameliyatı sonrası uzun dönem değişimleri anlatmak maalesef bir cümleden fazlasını gerektiriyor. Bu sebeple bu yazıyı kaleme aldım.
İçindekiler
Zira ameliyat sonrası uzun dönem değişimler tam olarak anlaşılmadan ameliyat öncesinde teknik seçimi yapabilmeniz veya gerçekçi beklentiler ile ameliyata girebilmeniz mümkün değil.
Burun ameliyatı sonrası süreçteki iyileşme basamaklarını madde madde sıralayarak uzun dönem değişimlerin neler olduğunu ve sizi nasıl etkileyeceğini açıklamaya çalışacağım.
Ödem
Tüm cerrahi işlemler doku hasarı yaratır. Doku içinde sıvı miktarı, kanlanma, hücre sayısı artar. Bu artışı dışarıdan şişlik olarak görürüz. Şişliğin ortadan kalkması için dokunun tamamen iyileşmesi, tüm yabancı cisimlerin (kan, dikiş materyalleri, doku parçaları vb.) vücut tarafından temizlenmesi, ameliyatta hasarlanan lenf ve kan damarlarının yeniden yapılanması gerekir. Bu süreç yaklaşık 12-18 ay civarında devam eder. Özellikle cerrahi travmanın yoğun olduğu burun ucu ve burun tabanında ödemin diğer bölgelere kıyasla daha uzun sürmesi beklenir. Ödem bazen alttaki güzel iskelet yapısını gizler bazen de alttaki iskelet kusurlarını. Her halükarda ameliyat sonrası ilk 3 ay burun şekliyle ilgili bir değerlendirme yapmak için fazla erkendir. Bu süre kalın burun derili hastalarda maalesef 2-3 yıla kadar uzayabilmektedir.
Deri Kontraksiyonu
Burun ameliyatı çoğu zaman burun iskeletini küçültür ancak deri miktarını hiç değiştirmez. Dolayısıyla ameliyattan sonra deri alttaki iskelete göre biraz bol kalır. Şanslıyız ki insan derisinin bir miktar küçülme ve daha küçük bir iskelete adapte olabilme potansiyeli vardır. Ancak bu potansiyel sınırlıdır. Gebelik gibi düşünün. Doğumdan sonra genişlemiş karın derisinin toplaması nasıl 1-2 yıl alıyorsa, burun iskeletinin çok küçültüldüğü ameliyatlarda nispeten bol kalan burun derisi de benzer şekilde ameliyattan 1-2 yıl sonra tam olarak alttaki iskelete adapte olur.
Skar Doku Remodelling
Burun ameliyatı sonrasında burnun iç katmanları arasında bir iyileşme dokusu (skar) oluşur. Bu doku ilk başta serttir ve dokuda çekintilere, özellikle burun kanatları arasında minör asimetrilere sebep olabilir. Skar dokusu 9-12 ay içinde oldukça incelir ve yumuşar. Minör asimetriler bu süreçte kendiliğinden iyileşebilir.
Dinamik Süreçler, Yer çekimi ve Mimikler
Burun estetiği sonrasında hayat devam eder. Hiç burun ameliyatı olmayan bireylerin bile yaşlanma sürecinde burnu değişecektir. Yaşlanma sürecinde burun ucu düşer, kıkırdaklar zayıflar, kanatlar yukarı çekilir, burun derisi incelir. Dudak kasları bazı bireylerde burun ucunu aşağı doğru zamanla çekecektir. Bu sebeple burun ameliyatlarında yapısal rinoplasti felsefesini tercih ediyorum. Yani burun ucunu sağlam ve sert bir şekilde kurguluyoruz ki dinamik süreçlere direnç gösterebilsin.
İz Kalitesi
Burun ameliyatı sonrası izlerin kalitesi zaman içerisinde değişir. Burun ucundaki ve kanadındaki deri izlerinin en iyi kaliteye ulaşması 18-24 aylık bir süreci gerektirecektir.
Kıkırdak Atrofisi
Burun estetiği ameliyatı sonrasında burun ucu kıkırdakları zayıflarlar. İkincil burun ameliyatlarında burnu açtığımızda hep aynı tabloyla karşılaşırız. Kıkırdaklar incelmiş, zayıflamış ve çoğu zaman istenmeyen yerlerden bükülmüştür. Zayıflayan kıkırdaklar, deri baskısına, dinamik süreçlere, skar kontraktürüne dayanamazlar. Bu sebeple burun ameliyatlarında rutin olarak burun ucu kıkırdaklarını burun orta duvarından aldığımız sert kıkırdaklar ile destekleyerek güçlendiriyoruz. Bu güçlendirilmiş kıkırdakları da çoğu zaman orta hattaki güçlü septal kıkırdağa bağlıyoruz. Yapısal burun ucu rinoplastisi adını verdiğimiz bu yaklaşım uzun vadede kıkırdaktaki zayıflamaya karşı direnç oluşturuyor. Bu yaklaşımda erken dönemde eklenen kıkırdaklara, bu bölgede yapılan işlemin çokluğuna ve kullanılan dikiş materyallerine bağlı bir miktar artmış şişlik olabiliyor ancak uzun vadede avantajı çok büyük.
Rinoplasti Sonrası Deri Atrofisi
Rinoplasti sonrası burun derisinin kanlanması değişiyor. Tam olarak bilmediğimiz sebeplerden ötürü bir grup hastada ameliyat sonrası 5-10 yıllık süreç içerisinde burun derisi çok incelebiliyor. Bu ince deri alttaki tüm iskelet ve kıkırdak kusurlarını gösterebiliyor. Bu sebeple ameliyatta burun iç yapısını mümkün olduğunca pürüzsüz ve simetrik olarak inşa etmek çok önemli. Bir burun ameliyatından sonra 1 ay, 3 ay, 1 yılda her şey iyi görünebilir. Ancak rinoplasti sonrası deri atrofisi olan durumlarda bu iyi görünüm 4-5 sene sonra bozulmaya başlayabilir. Özellikle deri altına kıkırdak greftlerinin ve yabancı materyallerin yerleştirildiği durumlarda, tekrarlayan ameliyatlarda deri atrofisi riski daha fazladır. Ameliyatın atravmatik gerçekleştirilmesi ve doğal anatomik detayların muhafaza edilmesi deri atrofisini önleme açısından önemlidir.
Burun İçi Değişimler
Burnumuzun ilk görevi koku almaktır. Koku alabilmek için havanın ısınması, nemlenmesi ve yavaşlaması gerekir. Burnumuzdan yüksek hacimde fosur fosur nefes almıyor olmamızın bir sebebi var. Ameliyatlardan sonra burnun iç hacmi artar ve hastalar genellikle çok daha rahat nefes aldıklarının söyler. Ancak vücut bu hızlı hava akımını sevmez. Burun etleri büyüyerek hava yolunu daraltıp havayı yavaşlatırlar. Bu sayede havadaki kimyasallar burundaki koku reseptörleri ile daha uzun temas edebilirler. Ameliyatı takip eden yıllar içerisinde burun allerjileri, viral enfeksiyonlar, iklim değişimlerine bağlı olarak burun etleri büyüyebilir. Bu durumda hastaların ameliyat sonrasında bir dönem iyi olan burundan nefes alma fonksiyonu azalacaktır. Burun ameliyatı sonrası uzun dönemde burun içindeki ek sorunların ek tedavisi gerekebilmektedir.
Özetle burun, ameliyatı takip eden yıllar içinde değişmeye devam eder. Ameliyat sonrası uzun dönem değişimler ile yaşlanma süreci çoğu zaman iç içe girer. Bilmeniz gereken en önemli şey ameliyat sonucunu değerlendirmek için acele etmemeniz gerektiğidir. Beklemek stresli olabilir, neticede insan sonucu hemen görmek ister. Ameliyat sonrası uzun dönemde güzel, sağlam, sağlıklı bir burun yapısı elde etmek için bazen erken dönemdeki konforumuzdan ödün vermemiz gerekebilir. Bu nokta kapalı dinamik rinoplastiler ile açık yapısal rinoplastiler arasındaki en temel argümanlardan birisidir. Erken dönemin galibi kesinlikle kapalı rinoplastidir. Eğer ameliyat sonuçlarını 1-3 aylık dönemlerde değerlendirirseniz kapalı rinoplasti sonuçlarının açık yapısal rinoplastiden çok daha iyi olduğu sonucuna varabilirsiniz. Değerlendirme süresinin 5-10 yıla çıkardığınızda çoğu zaman tablo tersine dönmektedir.
Burun ameliyatında uzun dönem değişimler hakkında bilgi almak isterseniz bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Sevgiyle Kalın,
Güzel Kalın.
O.B.
Burun Estetiği Ameliyatı hakkında daha detaylı bilgiye ulaşmak için Doç. Dr. Ozan Bitik'in resmi web sitesi www.ozanbitik.com'a erişebilirsiniz.